İş Güvenliği Sektöründe Uluslararası Standartlar

İş güvenliği sektörü, çalışanların sağlığını ve güvenliğini sağlamak amacıyla uluslararası standartlara dayanır. Bu standartlar, hem üreticilerin hem de kullanıcıların güvenli ve etkili bir şekilde çalışmasını sağlar. Uluslararası iş güvenliği standartları, dünya çapında kabul edilen çeşitli kurallar, prosedürler ve düzenlemelerden oluşur. İşte iş güvenliği sektöründe en yaygın uluslararası standartlar:

1. ISO 45001:2018 - İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Sistemi

  • Açıklama: ISO 45001, iş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemlerinin gereksinimlerini belirler. Bu standart, organizasyonların iş sağlığı ve güvenliği risklerini yönetmelerine ve iş kazalarını önlemelerine yardımcı olmayı amaçlar. ISO 45001, işyerlerinde güvenli çalışma koşulları sağlamak için sürekli bir iyileştirme yaklaşımını benimser.
  • Özellikler: Risk değerlendirmesi, çalışan katılımı, sürekli iyileştirme, mevzuata uyum, iş kazalarını önlemeye yönelik süreçler.

2. OHSAS 18001 (Eski Standart, ISO 45001'e Dönüştürülmüştür)

  • Açıklama: OHSAS 18001, iş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemi için eski bir uluslararası standarttır. 2018'de ISO 45001 ile yer değiştirilmiştir, ancak hâlâ bazı ülkelerde ve sektörde geçerliliği devam etmektedir.
  • Özellikler: Çalışan sağlığı ve güvenliği için risklerin yönetilmesi, acil durum yönetimi, sağlık ve güvenlik performansının izlenmesi.

3. ISO 9001:2015 - Kalite Yönetim Sistemi

  • Açıklama: ISO 9001, kalite yönetim sistemine yönelik bir standarttır, ancak güvenlik ve iş sağlığı yönetimi ile de ilişkilidir. Kalite yönetimi ve güvenlik yönetimi arasında doğrudan bağlantı vardır. ISO 9001, organizasyonların süreçlerini, ürün ve hizmet kalitesini iyileştirmelerine yardımcı olur ve iş güvenliği ürünlerinin de yüksek kalitede üretilmesini sağlar.
  • Özellikler: Sürekli iyileştirme, müşteri tatmini, organizasyonel verimlilik, kaliteyi artırma ve güvenli ürün sağlama.

4. ISO 14001:2015 - Çevre Yönetim Sistemi

  • Açıklama: ISO 14001, çevre yönetim sistemleri için bir standarttır. Bu standart, çevresel etkileri yönetmenin yanı sıra iş güvenliğini de göz önünde bulundurur. İş güvenliği ekipmanları ve işlemleri çevre dostu, sürdürülebilir şekilde tasarlanmalı ve uygulanmalıdır.
  • Özellikler: Çevre koruma, sürdürülebilirlik, çevre risklerinin yönetilmesi, atık ve emisyon kontrolü.

5. EN 45000 Serisi - Avrupa Standardı

  • Açıklama: EN 45000 serisi, Avrupa'da iş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemlerine ilişkin standartları belirler. Bu standartlar, iş yerlerinde sağlık ve güvenlik kültürünü geliştirmek, tehlikeleri belirlemek ve bunlara karşı önlemler almak amacıyla uygulanır.
  • Özellikler: Avrupa'daki iş güvenliği ve sağlık yönetiminde güvenlik ve kalite, mevzuat uyumu, riske dayalı yönetim.

6. ISO 13485:2016 - Medikal Cihazlar İçin Kalite Yönetim Sistemi

  • Açıklama: ISO 13485, medikal cihazlar ve ilgili iş güvenliği ekipmanları için kalite yönetim gereksinimlerini belirler. Özellikle tıbbi iş güvenliği ürünleri (örneğin, respiratörler, koruyucu giysiler) üreten firmalar için bu standart hayati önem taşır.
  • Özellikler: Yüksek kalite, ürün güvenliği, cihazların etkinliği ve güvenilirliği.

7. ANSI Z87.1 - Koruyucu Gözlükler ve Yüz Maskeleri İçin Amerikan Standartları

  • Açıklama: ANSI Z87.1, ABD'de kullanılan koruyucu gözlükler ve vizörler için bir güvenlik standardıdır. Bu standart, gözlüklerin ve maskelerin darbe, kimyasal maddeler ve diğer tehlikeler karşısında ne kadar dayanıklı olacağını belirler.
  • Özellikler: Darbe testi, kimyasal dayanıklılık, net görüş açısı, konfor.

8. EN 388 - Eldivenler İçin Avrupa Standardı

  • Açıklama: EN 388, iş güvenliği eldivenlerinin mekanik risklere karşı korunmasını sağlar. Bu standart, eldivenlerin kesilmeye, delinmeye, aşınmaya ve yırtılmaya karşı ne kadar dayanıklı olduğunu belirler.
  • Özellikler: Kesilme, delinme, aşınma ve yırtılmaya karşı dirençli.

9. EN 397 - İş Güvenliği Baretleri İçin Avrupa Standardı

  • Açıklama: EN 397, iş güvenliği baretlerinin güvenlik standartlarını belirler. Bu standart, baretlerin başa darbe, düşen cisimler ve sıcaklık gibi tehlikelere karşı korunmasını sağlar.
  • Özellikler: Darbe dayanıklılığı, sıcaklık dayanıklılığı, elektriksel tehlikelerden korunma.

10. ISO 45003 - Psikososyal Risklerin Yönetimi İçin Uluslararası Standart

  • Açıklama: ISO 45003, işyerlerinde psikososyal risklerin yönetilmesiyle ilgili rehberlik sunar. Çalışanların zihinsel sağlığı, stres, iş yükü gibi psikososyal tehlikeleri yönetmek iş güvenliği sistemlerinin önemli bir parçasıdır.
  • Özellikler: Psikososyal riskler, işyerinde stres yönetimi, iş dengesi.

11. ISO/IEC 27001 - Bilgi Güvenliği Yönetim Sistemi

  • Açıklama: ISO/IEC 27001, işyerlerinde bilgi güvenliğini sağlamaya yönelik bir yönetim sistemi standardıdır. İş güvenliği ürünlerinin üreticileri ve tedarikçileri, kullanıcı bilgilerini ve verilerini koruma konusunda bu standartlara uymalıdır.
  • Özellikler: Bilgi güvenliği, veri koruma, siber güvenlik, bilgi akışı kontrolü.

12. ISO 22301 - İş Sürekliliği Yönetim Sistemi

  • Açıklama: ISO 22301, iş sürekliliğini sağlayan bir yönetim sistemidir. İş güvenliği ekipmanlarının tedarik zinciri ve üretim süreçlerinde herhangi bir aksaklık olmadan güvenlik ürünlerinin temini ve kullanımı için bu standart geçerlidir.
  • Özellikler: Kriz yönetimi, acil durum yönetimi, iş kesintisizliği planlaması.

İş güvenliği sektörü, uluslararası standartlarla hem işverenlerin hem de çalışanların güvenliğini sağlamayı hedefler. Bu standartlar, iş yerlerinde güvenli çalışma ortamlarının oluşturulmasına ve korunmasına yönelik bir temel oluşturur. Aynı zamanda, iş güvenliği ekipmanlarının güvenlik, kalite ve verimlilik açısından belirli kriterlere uygun olmasını sağlayarak, iş kazalarının ve sağlık sorunlarının önlenmesine yardımcı olur.